Σάββατο 19 Απριλίου 2014

Από πού πάνε για την Ανάσταση;




Θα αναστηθεί κάποτε η Αριστερά, νοούμενη όχι απλώς ως οι αξίες της και οι ιδέες της για τον κόσμο και το μέλλον του, ή, πολύ περισσότερο, όχι ως τα κόμματα και οι κοινωνικές συλλογικότητες που αναφέρονται σε αυτήν στον ένα ή τον άλλο βαθμό —όλα αυτά ποτέ δεν πέθαναν, ακόμα κι αν επιζούν παραμορφωμένα ή ακρωτηριασμένα— αλλά ως πολιτική δύναμη μετασχηματισμού τών κοινωνιών; Ενδεχομένως ναι. Ενδεχομένως. Τι σηματοδοτεί αυτή η ενδεχομενικότητα; Αποφατικά μιλώντας, έλλειψη πίστης. Καθόλου κακό, αν μεταφράσουμε την πίστη σε αγνωσία, όπως το θέλουν οι θρησκευτικές ιδεολογίες, ή την εγγράψουμε οριστικά στην περιοχή κάθε είδους μεταφυσικής —συμπεριλαμβανομένης και εκείνης τής δικής μας που θέλει την Ιστορία να είναι με το μέρος μας, «αντικειμενικά» και «νομοτελειακά».

Η έλλειψη μιας τέτοιας πίστης είναι η προϋπόθεση για μια άλλου είδους πίστη. Την ενσυνείδητη και μετά λόγου γνώσεως βαθιά πεποίθηση ότι αυτός ο κόσμος πρέπει να αλλάξει κι ότι αυτό δεν μπορεί παρά να είναι έργο ανθρώπων.

Μας ρωτούν: Μα πόσες φορές να αλλάξει αυτός ο κόσμος; Τι θέλετε πια; Κι αν κάποτε ήμαστε τετράποδα, μετά άνθρωποι των σπηλαίων, ύστερα σκλάβοι και κατόπιν δουλοπάροικοι, δεν είμαστε τώρα πολίτες ίσοι μεταξύ ίσων και ελεύθεροι να ορίζουμε τις τύχες μας και τις ζωές μας; Τι άλλο μένει;

Απαντούμε: Μένει αυτό το διαρκές έλλειμμα, το σταθερά διαφεύγον πνεύμα τού γράμματος των πραγμάτων, που η απουσία του καθιστά το γράμμα κενό και αλλάζει τα πράγματα μόνο και μόνο για να τα αφήσει στο βαθύ και σκληρό πυρήνα τους ίδια κι απαράλλαχτα.  

Αν είναι μία και μόνο μία η αιτία που, παρά τις όποιες προσπάθειες —συχνά προσπάθειες με μεγάλο προσωπικό κόστος, καμιά φορά ακόμα και με στέρηση της υγείας ή και της ζωής—, μας καθηλώνει στη στασιμότητα, σαν χάμστερ που γυρίζουν με ανώφελη προσήλωση τη ρόδα τους, αυτή είναι ότι πολλοί από εμάς, ομολογημένα ή ανομολόγητα, έχουμε εσωτερικεύσει την ιδέα πως τάχα η εξέλιξη έχει οδηγήσει τους ανθρώπους σε μία άλλη πραγματικότητα, ριζικά διαφορετική από αυτήν που ήξεραν μέχρι τώρα και η οποία μας υποχρεώνει να ξεχάσουμε όσα ξέραμε. Η ιδέα τού «τέλους τής Ιστορίας», παραείχε κοντά πόδια για να πάει μακριά —εξ άλλου, την αποκήρυξε μέχρι κι ο εφευρέτης της. Η ιδέα όμως ότι ξαφνικά όλος ο πλανήτης έχει μετατοπιστεί σε μία άλλη διάσταση, ιδέα που καλλιεργήθηκε με μαεστρία τις πρόσφατες δεκαετίες, αποδείχθηκε ότι είχε άλλη δυναμική. Ποια είναι αυτή η άλλη διάσταση, αυτό το νέο βασίλειο με τον παντοδύναμο  βασιλιά, όπου είμαστε αμετάκλητα υποχρεωμένοι να ζήσουμε στο εξής και από το οποίο η δραπέτευση ισούται με απονενοημένο διάβημα;

Βασίλειο του Μετά το λένε και αυτό το Μετά είναι ο νέος βασιλιάς που βάζει το όνομά Του μπροστά από σχεδόν κάθε κομβική για τον κόσμο τών ιδεών λέξη, απαιτώντας να υιοθετήσουμε το νέο περιεχόμενο που της προσδίδει: μετα-νεωτερικότητα, μετα-φιλοσοφία, μετα-γλώσσα, μετα-πολιτική, μετα-δημοκρατία, μετα-ϋλικότητα, μετα-καπιταλισμός, μετα-μαρξισμός. Δεν έχει τέλος αυτή η παρέλαση των νέων λέξεων με τη μικρή δισύλλαβη πρόθεση, η προσθήκη της οποίας έχει τον ίδιο παλιό ‘‘καλό’’ στόχο: να αναπαραστήσει την υπαρκτή ανθρώπινη κατάσταση με το κεφάλι κάτω και τα πόδια επάνω. Μόνο που αυτή τη φορά επιχειρεί να το πετύχει μέσα από τη ριζική αλλαγή γηπέδου.

Νομίζουμε ότι πρέπει να κάνουμε τα αδύνατα δυνατά για να εξοντώσουμε αυτό το σχετικά νέο δυνάστη. Δεν υπάρχει Ανάσταση για την Αριστερά αν δεν πατήσει πάνω στο θάνατό του και δεν περάσει πάνω από τον τάφο του.

Καλή Ανάσταση!




Η φωτογραφία είναι τού Andrey Gray Repin. Από το photodom.com.



Δεν υπάρχουν σχόλια: